“God kom mij te hulp”. Klinkt het door de luidspreker. De zuster voor in de kapel in Denekamp begint om stipt 13.30 uur met deze woorden. Elke dag weer. De gemeenschap die aanwezig is, antwoordt: ”Heer haast U mij te helpen.”
Met deze litanie (wisselgebed) begint elke middagvesper in de kapel. Een wisselgebed dat elke middagvesper weer klinkt. De orde van dienst staat al jaren vast. Juist dat geeft rust, zo midden op de dag. Even tien minuten van rustig, ritmisch uitgesproken teksten, twee liederen, stilte en gebed. Even tien minuten de wereld laten voor wat het is. De drukte van de dag even laten voor wat het is.
De eerste woorden alleen al zijn niet de woorden waarmee wij een dienst zouden beginnen. Het is een traditie die wij niet kennen. Of moet ik zeggen: het is een ritueel dat we niet kennen. “Aan vaststaande rituelen hechten we niet”, staat op onze website te lezen. Dat is waar we als gemeenschap voor willen staan.
Dat kan voor ons als geloofsgemeenschap zo zijn. Maar persoonlijk merk ik dat ik die rituelen toch wel erg mooi vind. Dat ik het fijn vind dat een dienst of een vesper verloopt volgens een vaststaande orde. Nee, ik begrijp niet elk ritueel. En soms wil ik ze ook gewoon niet begrijpen. Ik wil gewoon meegaan in de beweging van het moment. Even meegaan in een beweging die me na al die studieweken in het klooster dierbaar is geworden.
Meegaan in een beweging in een traditie die niet mijn eigen is. Ik doe het ook bij de eucharistieviering en voel me niet bezwaard dat te doen. Ook al mag het officieel niet, iedereen doet er mee. De zusters en de priester vragen niet of ik katholiek ben. “Dat is niet zo belangrijk” zeggen ze. “we bidden en danken hier met elkaar, en daar hoort ook het ter communie gaan bij”.
Mag dat eigenlijk vroeg iemand mij onlangs, ter communie gaan als je niet katholiek bent? Nee, officieel mag dat niet. Maar vaak wordt er een oogje toegeknepen of wordt er helemaal niet gevraagd of je wel katholiek bent.
Dat is vanuit katholiek oogpunt. Maar mag het vanuit het oogpunt van onze geloofsgemeenschap? Ik heb geen idee hoe de meeste gemeenteleden hierover denken. Maar als ik lees over wat vrijzinnig protestantisme is, is het belangrijkste kenmerk geestelijke autonomie. Geloven is iets persoonlijks, een doorgaand proces en kan alleen bestaan in vrijheid. Dus als het mij persoonlijk aanspreekt, kan ik er iets mee. Het staat mijn geloof niet in de weg, het sterkt het. Aanwezig zijn in een vesper of bij
een eucharistie. Ik vind het fijn om gewoon mee te doen. Om het te ondergaan, om het over me heen te laten komen. Go with the flow. Het voedt mij, geestelijk.
Ik kan me heel goed voorstellen dat iemand anders er juist helemaal niets mee heeft. En liever een boek leest van een filosoof, zich verdiept in het boeddhisme, of een tentoonstelling bezoekt in een museum. Of misschien wel allemaal. Want staan wij er ook niet om bekend dat we onze inspiratie en geestelijk voedsel uit allerlei tradities halen? Ik ben eigenlijk wel benieuwd wat jou geestelijk voedt. Waar haal jij inspiratie uit voor je geloofsleven?
Dora de Vrij